-
1 ашаучы
сущ.1)а) тот, кто ест (поеда́ет); едо́кб) потреби́тельмиләш ашаучы кошлар — пти́цы, потреби́тели ряби́ны
бөҗәк ашаучы — насекомоя́дный
үлән ашаучы — травоя́дный
-
2 ашаучы
едок -
3 ашаучы
Esser m. -
4 ашаучы
сущ. едок -
5 адәм ашаучы
= адәм ите ашаучы фольк. людое́д, людое́дка -
6 адәм ите ашаучы
-
7 бөре ашаучы
-
8 кеше ашаучы
людое́д, антропофа́г -
9 үләксә ашаучы
зоол. стервя́тник -
10 үлән ашаучы
-
11 үрмәкүч ашаучы
паукое́д -
12 бөре ашаучы
зоол почкоед -
13 адәм
сущ.1) миф. Ада́м || ада́мов ( грех)Адәм белән Һава — Ада́м и Ева
2) книжн.а) челове́к (низкий, подлый, жадный или добрый, человечный); челове́чина (обычношутл.) || челове́ческий, людско́й; челове́чийадәм язмышы — челове́ческая (людска́я) судьба́
адәм кыяфәтенә керү — приня́ть челове́ческий вид; привести́ себя́ в челове́ческий вид
адәм исе фольк. — челове́ческий за́пах
адәм тавышы белән сөйли башлау — заговори́ть челове́чьим (челове́ческим) го́лосом
агач күрке - яфрак, адәм күрке чүпрәк (посл.) — де́рево - листво́й, а челове́к тряпьём краси́в (т. е. одежда красит)
адәм багышлый, Aлла сагышлый посл.; шутл; ирон. — челове́к предполага́ет, Бог располага́ет
адәм башы белән ат башы күрә посл.; шутл. — всё перено́сят го́ловы челове́чья да ко́нская
б) уничиж. челове́к, челове́чишка3) мн. адәмнәр лю́ди-челове́ки шутл., челове́ческий род, род челове́ческий (людско́й); челове́чество собир.барлык адәмнәр — все лю́ди; всё челове́чество; весь род челове́ческий (людско́й)
•- адәм ите- адәм ашаучы
- адәм ите ашаучы••адәм актыклары — подо́нки, вы́родки, ублю́дки прост., ничто́жества, отре́бье собир.
адәм акыллы — у́мный, сообрази́тельный (как челове́к) ( о животных)
адәм аягы басмаган — нога́ челове́ческая (челове́чья) (ещё) не ступа́ла
адәм баласы — челове́к, челове́ческое дитя́
адәм углы — челове́к, из ро́да челове́ческого
адәм җәзасы — см. адәм имгәге
адәм көлкесе — в разн. знач. посме́шище
адәм күзенә күренерлеген (адәм йөзенә чыгарлыгын) калдырмау — опозо́рить, обессла́вить, навле́чь позо́р ( на кого)
адәм күтәрмәслек — невыноси́мый
адәм мәсхәрәсе итү — опозо́рить, опоро́чить, осла́вить; вы́ставить на позо́р
адәм санына кертү — счита́ть за челове́ка; чита́ть, почита́ть
адәм түгел — презр. не челове́к; бесчелове́чный, бессерде́чный, жесто́кий
адәм үләксәсе — см. адәм актыгы
- адәм калдыгыадәм шайтаны — соблазни́тель, подстрека́тель
- адәм актыгына калу
- адәм ахырына калу
- адәм имгәге
- адәм көеге
- адәм көлкесенә калу
- адәм рәтенә керү
- адәм рәтле
- адәм рәтле итеп
- адәм ышанмаслык -
14 бөре
сущ.; бот.1) по́чка || по́чечныйкаен бөресе — берёзовая по́чка
чәчәк бөресе — по́чка цветка́
бөре кабыгы — по́чечная чешуя́
2) бот. глазо́к, по́чкачалма чәчәк бөресе — глазо́к пио́на
алма агачын бөре белән ялгау — приви́вка я́блони глазко́м (по́чкой)
3) диал.; см. күркә 2)•- бөре ботак
- бөре корты
- бөре ашаучы
- бөредән үстерү
- бөредән үрчетү -
15 бөре корты
= бөре ашаучы зоол. почкое́д -
16 гриф
I сущ.1) миф. грифгриф сурәтләре белән бизәлгән — укра́шенный изображе́ниями гри́фов
2) зоол. гриф || грифо́выйкөрән гриф — бу́рый гриф
гриф - үләксә ашаучы — гриф - стервя́тник
II сущ.гриф канаты — кры́лья гри́фа
1) муз. грифмандолина грифы — гриф мандоли́ны
2) спорт. грифштанга грифы — гриф шта́нги
III сущ.грифны ычкындырмау — не выпуска́ть гриф
институт грифы белән чыккан китап — кни́га, вы́пущенная с гри́фом институ́та
"халыкара" грифы сугылган хат — письмо́ с гри́фом "междунаро́дное"
-
17 кеше
сущ.1) челове́к || челове́ческий, людско́йкеше үзенең бәхетен хезмәттә таба — челове́к нахо́дит своё сча́стье в труде́
кеше сүзе — людска́я молва́
кеше тавышы — челове́ческий го́лос
кешеләр ташкыны — людско́й пото́к
2) лицо́, ли́чность, осо́ба; индиви́д, субъе́кт; челове́каерым кешеләр — отде́льные ли́ца (личности, особы, индивиды)
шәһәр кешесе — городско́й челове́к
сәнгать кешеләре — лю́ди иску́сства
3) челове́к, душа́ ( при счёте)кеше башына — на челове́ка, на ду́шу, на ка́ждого, на́ нос
аларның өйләрендә ун кеше яши — у них до́ма живу́т де́сять челове́к
4) кто, кто́-нибудь, кто́-либо; кто́-то, не́ктокеше килеп кермәсен тагын — смотри́, как бы кто́-нибудь не зашёл
өйдә кеше бармы? — есть кто (кто-либо, кто-нибудь) до́ма?
кеше ярдәменә мохтаҗ булу — нужда́ться в чье́й-либо по́мощи
5) чужо́й, чужо́й челове́к, посторо́нний челове́к || чужо́й, посторо́ннийүзеңнең әйбереңне кешегә бирмәү — не дава́ть свою́ вещь посторо́ннему челове́ку
кеше алдында кимсетү — унижа́ть при посторо́нних
кеше күңеле — чужа́я душа́
кеше әйбере — чужа́я вещь
6) перен.; разг. люби́мый челове́к, покло́нник, кавале́р, жени́х, друг, ухажёрберәр кешең бармы соң? — есть ли у тебя́ люби́мый (друг, покло́нник, кавале́р)
•- кеше ашаучылык
- кеше күп
- кеше күрә алмаучы
- кеше сөймәүчән
- кеше сөюче
- кеше үтерүче••кеше алдында — на́ людях, при лю́дях
кеше аягы басмаган, тимәгән урын (җир) — ме́сто, куда́ не ступа́ла нога́ челове́ка; ме́сто, где никогда́ не быва́л, не жил и т. п.
кеше аягы тыну — станови́ться/стать ти́хим, безлю́дным ( о ночи)
кеше исәбенә яшәү — жить за счёт други́х
кеше итеп карау (кешегә санау) — счита́ть за челове́ка, счита́ться, почита́ть, уважа́ть
кеше көлкесе итү (ясау) — поднима́ть/подня́ть на́ смех
кеше кулына калу — оста́ться на чужи́х рука́х ( на иждивении посторонних людей); станови́ться/стать беспо́мощным, нужда́ться в посторо́нней по́мощи (по старости, болезни)
кеше күзе — людско́й глаз, посторо́нний глаз (взор)
кеше өстендә яшәү (тору) — жить по чужи́м угла́м
кеше сүзе — людска́я молва́, спле́тни
- кеше булукеше сүзе - кеше үтерә — (посл.) людска́я молва́ (спле́тни) и челове́ка убива́ет
- кеше итү
- кеше рәтенә керү -
18 үләксә
сущ.1) па́даль, труп ( животных) || тру́пныйат үләксәсе — труп ло́шади
карга үләксәгә җыела — (погов.) воро́ны слета́ются на па́даль
үләксә исе — тру́пный за́пах
2) перен.; прост. о́чень худо́й челове́к•- үләксә ашаучы
- үләксә ите
- үләксә коңгызы
- үләксә кошлары
- үләксә чокыры -
19 үлән
сущ.трава́ || травяно́йяшел үлән — зелёная трава́
күпьеллык үләннәр — многоле́тние тра́вы
үлән яшеле — травяна́я зе́лень
- үлән ашаучыүлән капламы — травяно́й покро́в
- үлән басулы чәчү әйләнеше
- үлән бете
- үлән катнашмасы
- үлән сабагы
- үлән торышы
- үлән чәчү••үлән астыннан ут йөртү — де́йствовать исподтишка́
-
20 үлән ашар
= үлән ашаучы зоол. травоя́дный
- 1
- 2
См. также в других словарях:
каннибал — 1. Кеше ашаучы кеше. Үз төрен ашаучы 2. күч. Чиктән тыш рәхимсез, ерткыч кеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
авыз — 1. Ашкайнату каналының азык кабул итә торган алгы өлеше 2. Эче куыш нәрсәләрнең алгы өлешендәге тишек. Чиләк, стакан һ. б. ш. эче куыш тирән әйберләрнең өске өлеше 3. Көпшәле, каналлы нәрсәләрнең алгы як тишеге 3. Урман, әрәмәлек кебекләрнең чите … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бирән — 1. Чамасыз күп һәм ни туры килсә шуны ашаучы кеше 2. Йөрәк, бөер һ. б. авыртканда организмдагы төрле куышлыкларга сары су җыелудан эче күпкән, зур корсаклы кеше. БИРӘН КОРСАК – Ашап туймый торган, комсыз кеше тур. БИРӘНГӘ САБУ – Бирән авыруына… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гуҗ — 1. дини. Ахырзаманда җир өстенә чыгып барлык азыкны ашап, суларны эчеп бетерергә тиешле, кеше кыяфәтендәге зур җан иясе 2. күч. Күп ашаучы, туймас тамак, бирән. Карун, комсыз кеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дип — 1) нәрсә дип чаба ул? 2) сиңа дип куйдык 10. терк. ДИГӘН – иртәгә мәктәпкә д. кичне... 11. терк. ДИГӘНДӘЙ – таң ата да кич була д. , 12. терк. ДИП – 1) хәбәрдар дип ишеттек. соңламыйм дип ашыгам 2) әйбәт дип, төтен чыкмаса ярый 13. кис. ДИ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
имән — Яфраклары челтәр кырыйлы, каты үзагачлы зур юан агач. с. Шул агачтан ясалган. ИМӘН АЛМАСЫ – Имән яфрагында аклы кызыллы кечкенә алма сыман түгәрәк шар; гало. ИМӘН БАРМАК – Баш һәм урта бармаклар арасындагы бармак; ишарә бармак. ИМӘН БОРЫН – Тау… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
карышлавык — Киң канатлы күбәләкләрнең бик нык дугаланып, карыш белән үлчәгән төсле хәрәкәтләнә торган яфрак ашаучы корты. рус. Пяденица … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ламантин — Үлән ашаучы сиреналар отр. Атлантик океанның Африка һәм Көньяк Америка яр буйларында яши торган имезүче диңгез хайваны, диңгез сыеры … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өстәлдәш — Бер өстәлдә бергә ашаучы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
пире — бор. Күп башлы елан төсендәге кеше ашаучы явыз җан иясе, дию пәрие … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сукыр — с. 1. Күрү тойгысыннан мәхрүм, күрә алмый торган 2. күч. Әйләнә тирәдәге эшләрне күрмәүче, хәлне белмәүче, бик игътибарсыз. Надан 3. күч. Кеше ихтыярында булмаган очраклыкка нигезләнгән, стихияле (табигать көчләре һ. б.). Анык нигезе, әзме күпме… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
